Alina Janowska

Alina Janowska zmarła w Warszawie w wieku 94 lat. To jedna z najbardziej znanych polskich aktorek filmowych, teatralnych, estradowych i telewizyjnych. Urodziła się 16 kwietnia 1923 r. w Warszawie. Podczas okupacji przebywała w obozie jenieckim pod Olsztynkiem, a za pomoc żydowskiej rodzinie i działalność konspiracyjną w 1942 roku została osadzona w kobiecym oddziale Pawiaka, gdzie przebywała przez 9 miesięcy.

W Powstaniu Warszawskim była łączniczką dowództwa Batalionu „Kiliński”, pod pseudonimem „Alina”. Powstanie wywarło na nią ogromny wpływ. Pomimo tego, że w tym czasie patrzała na śmierć żołnierzy, obcowała z cierpieniem i przerażeniem, nie załamywała się i wciąż walczyła z codziennością, by zdobyć wodę, ugotować coś z niczego."Musiałam być dzielna, dla tych dzielnych chłopaków, którzy jeszcze żyli, a jak ginęli, trzeba było ich zakopać i pamiętać miejsce gdzie leżą. Żywi od nas tego oczekiwali. Nie mogłyśmy ich zawieść"- opowiadała Łukaszowi Maciejewskiemu na potrzeby książki "Aktorki".

Po zakończeniu wojny zamieszkała w Łodzi, gdzie pracowała jako tancerka i piosenkarka w teatrach Syrena i Dom Żołnierza. Po ukończeniu Szkoły Tańca Artystycznego Janiny Mieczyńskiej w Łodzi trafiła na deski Teatru Syrena. To tam wypatrzył ją Leonard Buczkowski i obsadził w roli ulicznej śpiewaczki w "Zakazanych piosenkach". Rola ta okazała się przepustką do dalszej kariery. W 1947 roku wróciła do Warszawy, gdzie występowała w Teatrze Nowym pod dyrekcją Juliana Tuwima, później w Teatrze Wojska Polskiego i Teatrze Syrena. Miała też na swoim koncie współpracę jako reżyser i choreograf z Kabaretem "Szpak" i "Podwieczorkiem przy mikrofonie". Była członkiem zespołu Teatru Komedia i wiele lat mogliśmy oglądać Janowską w Teatrze Telewizji.

Aktorka najczęściej grała role komediowe. Zagrała w kultowym serialu "Wojna domowa", "Ostatnim etapie" (1947) i "Skarbie" ( 1948), "Ślepym torze" (1947), "Samsonie" (1961), "Dzięciole" (1970), "Dulskich" (1975), "Rozmowach kontrolowanych" (1990), "Feminie" (1991). Alina Janowska użyczyła również głosu słonicy w disneyowskim "Dumbo" i Gryzeldzie, siostrze Kopciuszka. Wystąpiła także w innych znanych serialach- "Czterdziestolatek", "Stawka większa niż życie", "Lalka", "Złotopolscy", w którym grała apodyktyczną Eleonorę Gabriel. W 2008 roku aktorka zagrała Izabelę Szyszko w filmie "Niezawodny system" za którą otrzymała nagrodę dla najlepszej aktorki na festiwalach w Monte Carlo i w Zimbabwe. W następnym roku wystąpiła w filmie Michała Rogalskiego "Ostatnia akcja" razem z Barbarą Krafftówną, Janem Machulskim i Marianem Kociniakiem. Jako baronowa Krzeszowska w "Lalce" i Eleonora Gabriel wzbudzała mało sympatii, co świadczyło tylko o tym, jak dobrze odegrała swoje role.

Prywatnie aktorka była mamą trójki dzieci i żoną- najpierw artysty plastyka Andrzeja Boreckiego, a później wicemistrza olimpijskiego, szablisty Wojciecha Zabłockiego. Nade wszystko w życiu stawiała sobie ludzi, przyjaźnie. Udzielała się społecznie, brała udział w kwestach 1 listopada, tworzyła również w całym kraju środowiskowe świetlice nazywane Gniazda, gdzie schronienie i pomoc znajdowały biedne dzieci. Została Kawalerem Orderu Uśmiechu, uhonorowano ją m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, odznaką "Za zasługi dla Warszawy", Prometeuszem - Nagrodą Artystyczną Polskiej Estrady za szczególne osiągnięcia dla sztuki estradowej. Ostatni raz aktorka pojawiła się na swoim jubileuszu pracy artystycznej w 2013 roku podczas 34. Przeglądu Piosenki Aktorskiej. W 2014 roku rodzina potwierdziła, że gwiazda cierpi na chorobę Alzheimera.