RODZAJE NAGROBKÓW
NAGROBEK Z GRANITU najlepiej umyć zwykłą, czystą wodą, z dodatkiem środków myjących, jak płyn do naczyń czy mydło w płynie. Nie powinno używać się żadnych past, szczególnie tłustych, zawierających woski czy zawierających żrące substancje lub ścierne, gdyż trwale może to uszkodzić nagrobek w postaci plam, których nie da się usunąć i zarysowań. Odradza się też czyszczenie nagrobka na sucho, ponieważ także można porysować go. Raz na jakiś czas wystarczy nagrobek przemyć wodą z octem by ten odzyskał swój blask.
NAGROBKI Z LASTRYKO wymagają już pasty czy proszku do szorowania, gdyż są trudniejsze do utrzymania w czystości. Materiał jest porowaty, przyjmuje wilgoć i zabrudzenia. Po umyciu trzeba płytę dokładnie spłukać wodą. Najlepiej nagrobek pokryć pastą i wypolerować miękką szmatką, by powierzchnia nie przyjmowała tak szybko brudu. Nadmiar pasty usuwamy, by nie powstały lepkie miejsca. Nie zaleca się też pokrywania płyty lakierem bezbarwnym, bo po jakimś czasie efekt będzie żałosny, gdy lakier zacznie się łuszczyć.
NAGROBKI Z MARMURU najlepiej przemyć wilgotną szmatką albo gąbką oraz opłukać czystą wodą. Jeżeli jednak pomnik jest bardzo zniszczony, pomoże wyłącznie profesjonalne przeszlifowanie. Te nagrobki są bardzo delikatne i łatwo je zniszczyć przypadkowymi środkami czyszczącymi lub używaniem ostrych druciaków czy szczotek.
NAPISY I TABLICE należy czyścić ostrożnie bez użycia środków ściernych i ostrych narzędzi , gdyż może to spowodować zdarcie, np. złotej farby. Warto tez od razu zdecydować się na litery dobrego gatunku, które po 5-10 latach nie zaczną śniedzieć. Jeśli jednak litery już są mocno zabrudzone należy wyczyścić je środkami do tego przeznaczonymi, bo takie są dostępne, uważając by nie zawierały składników tłustych czy żrących, bo możemy przy okazji uszkodzić płytę.
PORTRETY I WIZERUNKI powinniśmy przemywać wodą, miękką szmatką lub gąbką bez dodatku detergentów.
UBYTKI, UKRUSZENIA W przypadku granitu musimy zdać się na fachowca, ponieważ powierzchnia wymaga zeszlifowania. Jeśli chodzi to lastriko możemy użyć zaprawy zawierającej cement. Niektórzy próbują używać kleju do glazury, ale to może przynieść krótkotrwały efekt, ponieważ często przyklejona część szybko odpada.
PORADY JAK CZYŚCIĆ
Nagrobki narażone są na wiele zjawisk atmosferycznych - opady deszczu, śniegu, wahania temperatury, promieniowanie UV, zanieczyszczane są również ptasimi odchodami, kurzem. Dlatego też należy je odpowiednio i dokładnie oczyścić i zakonserwować. Najważniejszą cechą przy dbaniu o groby jest regularność. Najlepiej grób konserwować przynajmniej dwa razy w roku, przed okresem zimowym (zabezpieczenie przed pękaniem) i letnim. Ułatwi nam to dbanie o nagrobki i przedłuży ich trwałość. Niektóre groby pomimo upływu czasu wyglądają prawie jak nowe, a inne szarzeją i nie sposób ich skutecznie doczyścić. By zapewnić trwałość konieczna jest w miarę regularna i ciągła opieka nad grobem. Po jednorazowym wyczyszczeniu, owszem, osiągniemy efekt wizualny, ale na przestrzeni lat nie zapewni nam to dobrego stanu materiału.
- Czyszczenie rozpoczynamy od uprzątnięcia nagrobka (z liści, zniczy itp.), po czym moczymy go wodą. Tam gdzie są większe zabrudzenia moczymy go większą ilością wody.
- Do czyszczenia często przydają się szczotki z różnym rodzajem włosia. Po odmoczeniu zabrudzeń możemy używać szczotki z twardym włosiem do mocnych zabrudzeń, do lżejszych - z miękkim. Oczywiście nie zapominajmy o możliwości zarysowania powierzchni. Róbmy to z wyczuciem. Najlepiej mieć pod ręką kilka rodzajów szczotek. Nie wiemy przecież co nas czeka.
- Następną czynnością powinno być umycie nagrobka wodą z odpowiednimi środkami przeznaczonymi do rodzaju materiału. W sklepach z chemią gospodarczą możemy nabyć płyny i pasty do ochrony przed kurzem, czyszczenia i pielęgnacji.
- Jeżeli na nagrobku pojawiły się mchy i wykwity (najczęściej są na to narażone groby pod drzewami) należy usunąć je specjalnymi środkami grzybobójczymi. Robimy to za pomocą drucianej szczotki lub szorstkiej ściereczki (w zależności od nagrobka), uważając by nie zarysować powierzchni. Po tej czynności należy płytę dokładnie spłukać wodą.
- Sklepy kuszą dużą gamą produktów przeznaczonych do czyszczenia. Zachowajmy jednak ostrożność. Czytajmy dokładnie sposób użytkowania i dozowania oraz sposób nakładania, dobierając oczywiście środek do rodzaju materiału z jakiego została wykonana płyta nagrobna. Nie stosujmy środków bezpośrednio na powierzchnię, nie wylewajmy ich. Może to spowodować nieodwracalne plamy, smugi czy wżery. Spróbujmy w miejscu niewidocznym czy mało widocznym.
- Po umyciu grobu nie zapominajmy o dokładnym jego osuszeniu!
ŚRODKI DO PIELĘGNACJI KAMIENIA
Na rynku dostępnych jest wiele marek oferujących preparaty do czyszczenia, pielęgnacji i impregnacji kamienia naturalnego czy lastryko. Pokrótce przedstawimy grupy i przykładowe marki.
Mamy do wyboru:
- środki czyszczące - usuwają naturalne zabrudzenia, osady, naloty, przebarwienia od kwiatów, glony, mchy, ptasie odchody. Możemy je kupić w postaci:
- żelu np.: Anti-Gruen Power AKEMI;
- płynów np.: Oczyszczacz kamienia STEINREINIGER, Płyn myjąco-pielęgnujący do granitu SIDOLUX, Delikatny płyn do czyszczenia LATIO, Środek do usuwania zabrudzeń naturalnych ALGES, Do czyszczenia na zewnątrz LITHOFIN;
- mleczka np.: Mleczko do czyszczenia nagrobków SIDOLUX;
- płyny do usuwania wosków, odplamiające np.: Płyn do usuwania wosku WACHSENTFERNER; Ol-Und Fettentfernerpaste (odplamiacz) AKEMI;
- środki pielęgnujące czy nabłyszczające np.: Steinmilch (wosk) AKEMI, Do ochrony i nabłyszczania nagrobków SIDOLUX.
Pamiętajmy jednak by zawsze sprawdzić przed użyciem opis produktu, sposób użycia, bo łatwo o zacieki, odbarwienia czy plamy które pozostaną na stałe. Wtedy niestety skazani będziemy tylko na pomoc fachowca.