ul. Artyleryjska 10,
85-680 Bydgoszcz
ul. Artyleryjska 10
85-680 Bydgoszcz
tel. 52 322 45 86
Zarządca:
Roman Rose
ul. Artyleryjska 10
85-680 Bydgoszcz
tel. 52 341 29 84
Pon. - Pt.: 8-14
Sobota: 8-12
Kancelaria cmentarna:
ul. Farna 2
Bydgoszcz
tel. 52 322 45 86
pon.- pt. - 10-12 i pon., śr., pt.- 16-17
czw. nieczynne
Cmentarz Nowofarny leży w północnej części Bydgoszczy, między ulicami: Powstańców Warszawy, Powstania Listopadowego, Zaświat, Artyleryjską. Od północy przylega do cmentarza ewangelicko-augsburskiego a od wschodu do cmentarza komunalnego.
Nekropolia jest drugim cmentarzem parafii farnej i powstała w roku 1905. Wpisana jest do rejestru zabytków.
Cmentarz razem z częścią komunalną zajmuje 11,9 ha. Część komunalną otwarto w 1969 r. z przeznaczeniem na pochówki zasłużonych członków i działaczy PZPR. Pochowano w tej części również 1200 żołnierzy radzieckich, poległych w walkach o wyzwolenie Bydgoszczy w styczniu 1945 r. Ku ich czci w późniejszym okresie postawiono obelisk wraz z tablicą pamiątkową ku czci poległych. Część komunalna ma oddzielne wejście od ulicy Artyleryjskiej.
Na cmentarzu pochowano wiele osób zasłużonych dla Bydgoszczy. Do lat 20 XX w. cmentarz był główną nekropolią dla katolików. Na jego terenie odnajdziemy groby żołnierzy poległych w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 r., groby żołnierzy poległych w I wojnie światowej i groby powstańców wielkopolskich. Na jego obszarze - w centralnej części, znajduje się również kościół parafialny pw. św. Krzyża, przebudowany z kaplicy. Najstarszy nagrobek pochodzi z 1906 r.
W 1930 r. rzeźbiarz J.Job wykonał pomnik Królowej Korony Polskiej, upamiętniając w ten sposób dziesiątą rocznicę bitwy warszawskiej.
W okresie okupacji hitlerowskiej w starych grobowcach cmentarza ukrywano dzieła sztuki i książki, które po wojnie wróciły do zbiorów muzeów i prywatnych właścicieli.
Po 1989 r. z cmentarza komunalnego wydzielono teren przeznaczony na pochówki osób cywilnych. W 1995 r. część komunalną przekazano pod zarząd parafii farnej i jest od tego czasu częścią cmentarza Nowofarnego. Natomiast kwatera żołnierzy Armii Radzieckiej pozostała w gestii służb komunalnych.
W latach 90 XX w. rozpoczęto renowację grobów zasłużonych dla Bydgoszczy i regionu, a fundusze na prace wspierane są publicznymi zbiórkami, które odbywają się podczas Święta Zmarłych.
zdjęcie: wikipedia.org, autor/Pit1233